خبرهای مرتبط

جمع

مجاهد: پاکستان با اتهام بر افغانستان از تامین امنیت در این کشور فرار می‌کنند

حکومت سرپرست با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد مقامات پاکستانی...

هند فعالیت‌ مدارس دینی در این کشور را ممنوع...

حکومت سرپرست: توافق اسکان حکمتیار با دولت اشرف غنی بود

مقامات سابق حکومت سرپرست تصریح کردند توافق اسکان رئیس...

عامل حمله در قندهار در پاکستان آموزش دیده، به افغانستان آمده بود

یک رسانۀ نزدیک به حکومت سرپرست می‌گوید عامل حملۀ...

هند د کابل بالا حصار ودانۍ بیارغوي

ولسمشرۍ ماڼۍ اعلان کړی چې هند او د اغا خان بنسټ د کابل بالا حصار تاریخي ودانۍ د بیا رغونې هوکړه کړې ده. دغه هوکړه لیک د وږي په درېیمه د ولسمشر غني، په افغانستان کې د هند سفیر ویني کمار او د اغاخان بنسټ ډیپلوماتیکې استازې شهیره زاده هرجي ترمنځ لاسلیک شو .هند به د دغې تاریخي ودانۍ لګښت ورکوي او اغا خان بنسټ هم د دغې ودانۍ بیارغونه په غاړه اخیستې ده.

په افغانستان کې د هند سفیر ویني کمار د کابل بالا حصار د افغانستان یو تاریخي ځای وباله او زیاته یې کړه چې هېواد یې د تاریخي ودانیو بیارغونې ته لېوال دی. هغه هیله وښوده چې دا پلان په بریالیتوب بشپړ شي.

ولسمشر غني هم د هوکړې د لاسلیک مراسمو کې یادونه وکړه چې د افغانستان تاریخي اثار د دغه هیواد تیر ویاړونه را یادوي او د دغو تاریخي ودانیو بیارغول نه یوازې له تېرو نسلونو سره د اوسني نسل اړیکه ښیي، بلکې راتلونکو نسلونو ته به د دې خاورې د عظمت تصویر ولېږدوي.

د نوموړي په خبره، بالاحصار یو سمبول نه دی، بلکې یو تاریخ دی چې د لویو کارونو په کولو کې د افغانانو مبارزې او وړتیا ښيي. په تېرو څو کلونو کې دغه تارخي ودانۍ په نظامي اډه بدله شوې او پوره پاملرنه هم نه ورته کېږي.

په کابل کې د هند سفیروینې کمار او د اغا خان بنسټ ډیپلوماتیک استازې دغه هوکړه لاسلیک کړه. د افغان لرغونپوهانو په وینا د دغې ودانۍ تاریخ له اسلام مخکې دورې ته ورګرځي، چې د کابل ښار سوېل ختیځ ته د شيردروازې غره په لمنو کې جوړه شوې ده.

افغان لرغونپوه میر احمد جوینده مخکې بي بي سي ته ویلي وو، دغه وداني هغه مهال جوړه شوې وه چې د افغانستان خلک د بودا پیروان وو. د افغانستان په تاریخي کتابونو کې راغلي چې کابل شاهانو په مختلفو دورو کې په دغه ودانۍ کې د اوسېدو ښکلې ځایونه درلودل، خو اوس یوازې د دغې ودانۍ کنډوالې تر سترګو کیږي.

له دغې تاریخي ودانۍ کلونه کلونه د نظامي موخو کار اخیستل شوی، خو د وخت په تېرېدو سره یې تاریخي ارزښت پیدا کړ. لرغونپوهان وايي، د بودا پر مهال دا کلا جوړه شوې ده. خو د نظامي موخو لپاره د کارولو فکر یې بدل نه شو، اوس هم دغه ودانۍ کې نظامي کسان تر سترګو کیږي.

بالاحصار د ستراتیژیک اهمیت او تاریخي مخینې له مخې د کابل په یو سمبولیکه ودانۍ بدل شوی دی. دغه ودانۍ د سختو جنګونو شاهده هم پاتې شوې ده.

په لومړي افغان- انګلیس جنګ کې (۱۸۳۹-۱۸۴۲) او دویم افغان-انګليس جنګ (۱۸۸۰ -۱۸۷۸)او له هغه وروسته افغان کمونیستي حکومتونو کې د جنګونو پر مهال له دغې ودانۍ نظامي ګټه اخیستل شوې. ان د افغان کمونستي حکومت پر وړاندې د مجاهدینو پاڅون هم له دغې ودانۍ پیل شو چې د بالا حصار قیام په نوم مشهور شو. وروستیو کلونتو کې ناټو ځواکونه هم په کې مېشت وو.

دغه وداني څو ځله خورا ویجاړه شوې، خو د هویت یا پېژندنې په موخه په ځلونو بیا رغول شوې. په ورستي ځل له یوې پېړي لږ وخت مخکې د هېواد د پاچا نادرشاه په فرمان بیا رغول شوې وه او له هغه وروسته د کمونستي حکومت پر مهال د دغې ودانۍ ځيني برخې د جګړې خوراک شوې. په ۱۳۷۱ کال کې د مجاهدینو د واکمنۍ پیلېدو سره په خپلمنځي جنګونو کې د بالاحصار وداني خورا ویجاړه شوه او له هغه وخته تر اوسه په همغه حالت پاتې ده.

اشتراک گذاری

Dunia
Duniahttp://dunia.af/
روزنامه دنیا، انعکاس‌دهندۀ حقایق