شورای عالی مصالحۀ ملی افغانستان، نظام جمهوریت را غیرقابل تعویض و بحث در باره آن را منتفی میداند.
اسدالله سعادتی، معاون دوم این شورا روز دوشنبه ۲۱ دسمبر (اول جدی) که در نشستی در کابل سخنرانی میکرد، تأمین آتشبس و نظام پساصلح را از موارد چالشبرانگیز در مذاکرات صلح خوانده و تأکید کرد که این روند دشوارهای زیادی را خواهد پیمود.
به نقل از صدای امریکا، آقای سعادتی افزود: “نظام جمهوریت و انتخابیبودن رهبر نظام و یا شخص اول دولت، این برای ما غیرقابل گفتوگو است… ولی بحث این است که ما به حیث یک کشور به غیر از نظام جمهوری و انتخابی که در دنیا رایج است، روی مودلهای بهتری در میز توافق کنیم”.
آقای سعادتی همچنان گفت که تأمین صلح در افغانستان باید پایدار باشد و در آن همۀ مردم این کشور شریک باشند. او تأکید کرد که در گفتوگوهای صلح با هیئت مذاکرهکنندۀ طالبان انعطافپذیری به حدی باشد که همه دستاوردها قربانی آن نشوند.
وی در ادامه نیز با تاکید بر از سرگیری مذاکرات در زمان تعیین شده آن یعنی 16 جدی، اظهارداشت که برای تقویت موضع تیم مذاکرهکننده دولت، در جریان گفتوگوها نیاز است که منطق جنگ طالبان از لحاظ سیاسی و دینی به چالش کشیده شده و زیر سوال برود.
مذاکرات بینالافغانی به تاریخ ۱۲ سپتمبر (۲۲ سنبله) به گونۀ رسمی در دوحه، پایتخت قطر آغاز شد و هیئت مذاکرهکنندۀ دو طرف پس از بیش از دوماه چانهزنی و بحث به شیوۀ کار مذاکرات توافق کردند.
هیئت مذاکره کنندۀ جمهوری اسلامی افغانستان و نمایندگان طالبان در اوایل هفته گذشته با نشر اعلامیۀ مشترک از توقف مذاکرات تا تاریخ پنجم جنوری (۱۶ جدی) خبر دادند. دلیل توقف مذاکرات “بحث بیشتر در مورد اجندای مذاکرات صلح” خوانده شده است.
هرچند پیش از این رییس جمهورغنی خواهان برگزاری دور بعدی مذاکرات در داخل افغانستان شد، اما شورای عالی مصالحۀ ملی میگوید که این کار نباید مانع آغاز دوبارۀ گفتوگوها در زمان تعیین شدۀ آن شود.