قرار است مذاکرات صلح افغانستان تا یک روز دیگر در دوحه، پایتخت قطر آغاز شود، اما نگرانیها مبنی بر افزایش خشونتها بر خوشبینیهای پیشرفت در مذاکرات صلح سایه افگنده است.
هیئت مذاکرهکنندهٔ جمهوری اسلامی افغانستان اعلام کرده بود که دوشنبه، چهارم جنوری (۱۵ جدی) عازم دوحه میشوند و روز سهشنبه نیز دور دوم مذاکرات با گروه طالبان آغاز میشود.
اما نا وقت دیشب حبیبه سرابی، یکی از اعضای هیئت گفتوگوکنندۀ دولت به سلام وطندار گفته است که هنوز به گونۀ دقیق روشن نیست که این هیئت برای آغاز دور دوم گفتوگوهای بینالافغانی صلح روز دوشنبه عازم دوحه، پایتخت قطر میشود یا خیر؟ حبیبه سرابی اظهار داشته است که احتمال دارد که این سفر انجام نشود.
بانو سرابی در بارۀ اینکه به چه دلیل هیئت دولت دوشنبه به دوحه نخواهد رفت، جزییات نمیدهد. قرار بود، هیئت گفتوگوکنندۀ دولت روز دوشنبه پانزدهم جدی برای آغاز دور دوم گفتوگوها با هیئت طالبان، به دوحه برود.
این عضو هیأت گفتوگوکنندۀ دولت همچنان میگوید که اعضای هیئت شام روز یکشنبه با رئیسجمهور غنی دیدار میکنند و در این دیدار آقای غنی با آنان گفتوگوی رهنمودی خواهد داشت.
به نقل از صدای امریکا، غلام فاروق مجروح، یک عضو هیئت مذاکرهکنندۀ جمهوری اسلامی افغانستان روز یکشنبه سوم جنوری (۱۴ جدی) به صدای امریکا گفت: “در قسمت آجندا ما مشورههای مردم را گرفتیم که تا چه حد بتوانیم پیش بریم و تا چه حد با جانب مقابل انعطاف داشته باشیم.”
هیئتهای مذاکرهکنندۀ جمهوری اسلامی افغانستان و گروه طالبان در ۱۲ دسمبر ۲۰۲۰ (۲۲ قوس) با نشر اعلامیهای مشترک از توقف مذاکرات صلح تا پنجم جنوری (۱۶ جدی) خبر دادند. دوجانب دلیل این وقفه را مشورههای بیشتر پیرامون اجندای مذاکرات صلح عنوان کردند.
نگرانی از افزایش خشونتها
عبدالحفیظ منصور، عضو هیئت مذاکرهکنندۀ جمهوری اسلامی افغانستان روز شنبه گفت که گروه طالبان همزمان با آغاز دور بعدی مذاکرات صلح در قطر، خشونتها را افزایش خواهد داد.
آقای منصور افزود: “این خطر، جداً وجود دارد که همزمان با گفتگوهای صلح جنگها تشدید شوند و طالبان سعی میکنند که قضیه را به نفع خود یکسره کنند.”
پیش از این، حکومت افغانستان نیز گفته بود که گروه طالبان برای امتیازگیری در مذاکرات صلح، خشونتها را افزایش دادهاند. اما گروه طالبان آن را رد کرده است.
امرالله صالح، معاون اول رییس جمهوری افغانستان دیروز یک بار دیگر گروه طالبان را به ترورهای هدفمند مقصر خواند؛ حملاتی که در این اواخر افزایش یافته است.
آقای صالح در صفحهٔ فیسبوکاش نوشته است: “ادعای طالبان مبنی بر دست نداشتن در ترورهای هدفمند که اکثر قربانیهای آن ملکیها و افراد با دانش جامعه است از اساس مسخره و بی اساس است.”
افزون بر این، بر اساس معلومات وزارت دفاع افغانستان، گروه طالبان همین اکنون در ۲۰ ولایت با نیروهای امنیتی و دفاعی افغان درگیر جنگاند.
فواد امان، معاون سخنگوی این وزارت روز یکشنبه سوم جنوری (۱۴ جدی) به صدای امریکا گفت که در هر ۲۴ ساعت گروه طالبان صدها “حملۀ تروریستی” را انجام میدهند.
برخی از تحلیلگران افغان نیز به این باورند که گروه طالبان برای کسب امتیاز بیشتر در مذاکرات صلح به خشونتها متوسل میشوند.
عتیقالله امرخیل، کارشناس نظامی به صدای امریکا گفت که تشدید خشونتها در دور گذشتۀ گفتگوهای صلح در قطر نشان داد که گروه طالبان میخواهند از راه جنگ به اهداف سیاسیشان برسند.
آقای امرخیل افزود: “آنان (طالبان) تا زمانی به خواستهایشان پافشاری خواهند کرد که از نظر نظامی و جنگ، دولت افغانستان و مردم به این نتیجه برسند که بدون قبولکردن خواستهای آنان، نه جنگ پایان مییابد و نه صلح نتیجه خواهد داد.”
دور بعدی مذاکرات صلح در حالی آغاز میشود که با وجود تاکید جامعهٔ جهانی بر کاهش خشونت و آتشبس در افغانستان، خشونتها در این کشور همچنان در سطح بلند باقی مانده است.
در چند هفتۀ اخیر ترورهای هدفمند که در آن خبرنگاران، فعالان مدنی، داکتران، علمای دین، مدافعان حقوقبشر و نظامیان افغان کشته شدهاند، افزایش یافته است.
این در حالی است که جامعهٔ جهانی، کشورهای همسایه، ملل متحد و علمای دینی از گروه طالبان خواستهاند تا از خشونت دست کشیده و آتشبس کنند.