- نویسنده: میرویس یوسفی
موضوع مصالحه زمانی به میان میآید که طرفهای جنگ، ادامه جنگ را به نفع خویش ندانند. به عبارت دیگر زمانی که پیروزی برای یکی از طرفهای جنگ حاصل نشود و طرفین دارای قدرت مساوی باشند، بحث مصالحه به میان میآید. در این صورت طرفها تلاش میکنند که از راه مذاکره و ختم جنگ بدون به دستآوردن امتیاز خاص و تنها برای حفظ امتیازات دستداشته به مصالحه برسند. در این وضعیت طرفهای جنگ به وضوح فهمیدهاند که ادامه جنگ برنده خاص نمیتواند داشته باشد و جز تلفات بیشتر و ناتوانشدن هیچ پیآمد دیگر نمیتواند داشته باشد.
وقتی جنگ نتیجه غالب نداشت، مصالحه مطرح میشود و مصالحه نیز با آتشبس و بدون هیچ پیششرطی مطرح میشود؛ زیرا اگر آتشبس نشود و برای آغاز مذاکرات پیششرطهای مطرح شود، مذاکره به میان نمیآید. جنگ برای به دستآوردن امتیازات بیشتر است و وقتی امتیازات از راه جنگ به دست نیاید، مصالحه مطرح میشود؛ بنابراین پیششرط گذاشتن منطقی به نظر نمیرسد و به نحو از انحا بر ادامه جنگ تأکید میکند.
حکومت کنونی که مشروعیت جهانی دارد خوهان همین جمهوریت است و میخواهد که این جمهوریت ادامه نیز پیدا کند از طرف دیگر طالبان خواهان بر پایی حکومت اسلامی طالبانی است و حکومت کنونی را نمیخواهد. این تضادها علت جنگ کنونی است و اگر یکی از طرفها از داعیهاش بگذرد جنگ نیز ختم میشود. بدون شک پس از 20 سال جنگ طرفین درگیر فهمیدند که ادامه جنگ نمیتواند یکی را بر دیگر غالب کند؛ از اینرو برای اینکه بتواند ادغام میان این دو داعیه به میان بیاورد، رو به مصالحه آوردهاند. در چنین حالتی اگر یکی از طرفها شرط بگذارد و برای آغاز مذاکرات امتیاز بخواهد در حقیقت مبین این است که از طرف دیگری میخواهد که تسلیم شود، در غیر آن به جنگ ادامه میدهد.
این در حالی است که اگر طرف میخواست تسلیم شود؛ در جریان جنگ تسلیم میشد نه اینکه با مصالحه تسلیم شود؛ بنابراین با شرط گذاشتن مصالحه نمیشود و اگر طرفها خواهان مصالحه است بدون هیچ پیششرطی مذاکره را آغاز کنند و در مذاکره بر سر امتیازات به نتیجه برسند.
طالبان باز هم به ادامه گفتههای قبلیشان گفته است که آتشبس سه ماهه را به شرطی میپذیرند که 7000 هزار زندانیشان از بند حکومت آزاد شوند و رهبران طالبان نیز از لست سیاه سازمان ملل خارج. این پیششرط طالبان به معنای خلع سلاح حکومت است. در نتیجه حکومت این درخواست را نمیپذیرد و جنگ نیز ادامه پیدا میکند. ادامه جنگ نیز کشور را نابود میکند.