یک گزارش تازه سازمان ملل میگوید که ایمنالظواهری، رهبر القاعده عهد وفاداری (بیعت) خود را با هبتالله آخوندزاده، رهبر امارت اسلامی تجدید کرده است.
در این گزارش آمده که رهبر امارت اسلامی اخیراً “خودکامهتر و دور از دسترس” شده، حتی در دایره داخلی امارت اسلامی با مقامهای معدودی در تماس است و دیدگاههای متفاوت از خود را نادیده میگیرد.
در سیزدهمین گزارش تحلیلی ۲۵ صفحهای تیم نظارت بر تحریمهای سازمان ملل که براساس گزارشهای اعضای شورای امنیت جمع آوری شده است، میگوید گروه امارت اسلامی همچنان به روشهای گذشته خود عمل میکند، و پناهگاههای امن برای گروههای تروریستی مانند القاعده فراهم کرده است.
رهبر امارت اسلامی که خود در فهرست تحریم سازمان ملل نیست، گفته شده که در قندهار زندگی میکند. او تاکنون در هیچ رسانهای ظاهر نشده و از زمانی که به رهبری امارت اسلامی در سال ۲۰۱۶ رسید، تنها یک عکس از او منتشر شده است.
در گزارش سازمان ملل آمده که تنها برخی از مقامهای امارت اسلامی از جمله محمد یعقوب مجاهد، سرپرست وزارت دفاع امارت اسلامی، سراج الدین حقانی، سرپرست وزارت داخله و عبدالغنی برادر، معاون رئیسالوزرا به رهبر امارت اسلامی دسترسی دارند.
اما، جرگه سه روزه رهبران امارت اسلامی یک استثا بود که از ۲۲ تا ۲۴ مارچ در قصر موندیک قندهار برگزار شد. بنا بر گزارشها، حدود ۱۸۰ تن از اعضای ارشد امارت اسلامی برای مشورت با رهبر به قندهار سفر کرده بودند.
گزارشهای اختلافات میان جناحهای داخلی امارت اسلامی
در گزارش آمده که در این جلسه اختلافات داخلی میان جناحهای امارت اسلامی پس از تسلط بر افغانستان آشکار شد و آقای آخوندزاده در تصمیم کلیدی منع تحصیل دختران دخالت کرد.
“جناحهای قندهاری در مقابل حقانی، قندهاری در مقابل کابینه موجود، و رقابت میان فرماندهان نظامی در مقابل علمای امارت اسلامی را آشکار کرد. هیچ نمایندهای از اقوام تاجیک و ازبیک در این جرگه حضور نداشته است.”
ارزیابی گزارش از نظام امارت اسلامی این است که با وجود برخی تنشهای داخلی، در حال حاضر تا حد زیادی “منسجم و متحد” باقی مانده است.
بنا به مشاهدات بیشتر اعضای شورای امنیت “تغییر محسوس کمی” در رفتار امارت اسلامی ایجاد شده است، “تا حد زیادی همان جنبش امارت اسلامی است که در سال ۲۰۰۱ سرنگون شد.”
برخی ناظران گفتند که انتظار دارند که دو سال اول رژیم امارت اسلامی ناگزیر “آشفته و سیال” خواهد بود، و دور اول انتصابهای مقامهای حکومت امارت اسلامی بیشتر بهعنوان پاداشهای مرتبط با پیروزی امارت اسلامی در نظر گرفته شده است.
امارت اسلامی کابینهای با مقامهای سرپرست بدون تاریخ مشخص را اعلام کرده است، که راه را برای تغییر باز میگذارد اما تاکنون به درخواستهای جامعه جهانی برای ایجاد دولتی فراگیر با مشارکت افراد اقوام دیگر خارج از این گروه تن نداده است.
از آنجایی که بسیاری از کسانی که در ردههای بالایی منصوب شدهاند، مسن هستند، “بعید است” که برای مدت طولانی در سمتهای فعلی بمانند.
در گزارش آمده که امارت اسلامی افرادی را که در فهرست تحریمهای سازمان ملل قرار داشتند، به مقامهای کابینه خود گماشته است. ۴۱ عضو امارت اسلامی که در فهرست تحریمهای سازمان ملل قرار دارند، به پستهای کابینه و سایر پستهای بلندپایه در افغانستان منصوب شدهاند.
از جملۀ این افراد، سراجالدین حقانی، وزیر داخله امارت اسلامی و فرماندۀ شبکۀ حقانی است و این شبکه وزارتهای کلیدی دیگر از جمله اطلاعات و فرهنگ، اداره ملی احصائیه و وزارت مهاجرین و بازگشتکنندگان را در اختیار خود گرفته است.
تجدید بیعت الظواهری با رهبر امارت اسلامی
در این گزارش آمده، اکنون که امارت اسلامی پس از به قدرت رسیدن دوباره “آزادی عمل بیشتری” در افغانستان به دست آورده است، ایمن الظواهری نیز “پیامهای ضبط شده بیشتری منتشر کرده است”.
القاعده موفقیت امارت اسلامی در افغانستان را جشن گرفته است. ارزیابیهای کشورهای عضو شورای امنیت تا کنون نشان میدهد که القاعده دارای پناهگاه امن در افغانستان تحت کنترل امارت اسلامی دارد.
گزارش شده است که رهبری اصلی القاعده تحت رهبری ایمن الظواهری در افغانستان به ویژه در مناطق شرقی در کنر در امتداد مرز پاکستان و در ولایت زابل در همسایگی ایران باقی ماندهاند.
تازهترین ویدیوی رهبر القاعده در ۵ اپریل ۲۰۲۲ توسط بنیاد رسانهای الصحاب القاعده منتشر شد، که در آن الظواهری به سرپیچی یک زن مسلمان هندی در مقابل مردان معترض به حجابش اشاره کرد که در اوایل فبروری ۲۰۲۲ در فضای مجازی پخش شد.
این ویدیو تازهترین اثبات زنده بودن ایمن الظواهری است.
گزارش سازمان ملل گفته که اعتقاد بر این است که نه گروه داعش و نه القاعده قادر به انجام حملات بینالمللی قبل از سال ۲۰۲۳ نخواهند بود، بدون درنظرداشت اینکه امارت اسلامی برای مهار آنها اقدام کند یا نه.
اما حضور آنها و شمار دیگری از گروههای تندرو در خاک افغانستان، موجب نگرانی کشورهای همسایه و جامعه بینالمللی شده است.