جلسۀ کمیسیون جنگ افغانستان در گانگرس امریکا؛ قانونی: نشست بُن با کاستی‌ها مواجه بود

دومین جلسۀ استماعی «کمیسیون جنگ افغانستان» در مجلس سنا(ی) امریکا با شهادت جنرال‌ها، دیپلمات‌های پیشین امریکایی، یونس قانونی و محمد عمر داوودزی از مقام‌های سابق افغانستان برگزار شد.

این جلسه بر سال‌های اولیه جنگ ایالات متحده در افغانستان متمرکز بود.

جنرال دیوید بارنو، فرمانده سابق نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان گفت که در سال ۲۰۰۳، شروع جنگ عراق بر جنگ افغانستان تأثیر گذاشت. زیرا به‌گفتۀ او، منابع، مقرهای نظامی و توجه از افغانستان خارج شد.

در این جلسه یونس قانونی، معاون پیشین ریاست‌جمهوری نیز حضور داشت و در سخنان خود به کنفرانس بُن پرداخت.

قانونی گفت توافق‌های بن با سه کاستی مهم به همراه بود. از دید او، عدم حضور نمایندگان طالبان در نشست، فقدان نهادهای نظارتی بر اجرای توافق و نبود مکانیسم پیش‌گیرنده برای جلوگیری از مداخله‌های کشورهای همسایه از کاستی‌های توافق‌های بن بود.

او به آنچه اختلاف میان بازیگران اصلی خواند اشاره کرد و گفت که روابط ائتلاف نظامی به ریاست امریکا و تیم حامد کرزی، رییس‌جمهور پیشین افغانستان «ماهیت سلسه‌مراتبی» به خود گرفت، اما جبهه متحد به حاشیه رانده شد.

محمدعمر داوودزی، وزیر پیشین داخلۀ افغانستان نیز در شهادت خود درمورد کنفرانس بُن در دسمبر ۲۰۰۱ بحث کرد.

او استدلال کرد «تصمیم برای ایجاد یک سیستم ریاستی، متمرکز کردن قدرت در دست یک نفر، برای افغانستان مناسب‌ترین نبود» و آن را «خشت اول کج» در بنیاد کشور خواند.

اندرو ناتسیوس، مدیر سابق آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده (یواس‌ای‌آی‌دی) در شهادت خود دربارۀ «موفقیت‌های چشم‌گیر» اولیۀ آژانس در افغانستان صحبت کرد. او از جمله به «بازسازی خزانۀ کشور، ساخت جاده‌ها، احیای معارف، ایجاد رسانه‌های مستقل، ایجاد نظام سلامت با کاهش چشم‌گیر مرگ‌ومیر مادران و کودکان و از همه مهم‌تر پیشگیری از قحطی اشاره کرد.

او افزود: «اهداف دولت ایالات متحده در افغانستان هرگز با یکدیگر آشتی نکرد، زیرا آن‌ها متقابلا منحصربه‌فرد و در تضاد با یکدیگر بودند.»

این در حالی است که خروج نیروهای امریکایی از افغانستان تاکنون نیز در هاله‌ای از ابهامات قرار دارد و هرازگاهی در گانگرس امریکا این موضوع ته و بالا می‌شود.