- نویسنده: سید نوید شجاعی
تشدید جنگ در شمال کشور حاکی از آن است که طالبان فکر می‌کنند با سقوط‌دادن شمال می‌توانند سایر ساحات افغانستان را به راحتی تصرف کنند. برایان تریسی، کتابی دارد به نام «قورباغه را قورت بده». این کتاب که در باره مبارزه با مشکلات فردی نوشته شده است؛ توصیه می‌کند که برای اینکه فرد بتواند از مشکلات متعدد عبور کند؛ اول باید به سراغ حل سخت‌ترین مشکل برود. به نظر برایان تریسی، زمانی که فرد بتواند سخت‌ترین مشکل را در مرحله اول حل کند، مشکلات کوچک دیگر را نیز به راحتی می‌تواند حل کند.
او در این کتاب می‌گوید اگر شما مجبور باشید که چندتا قورباغه را بخورید؛ پس برای اینکه بتوانید این کار را بکنید اول بزرگترین قورباغه را قورت کنید و سپس خوردن قورباغه‌های کوچک آسان‌تر خواهد بود. این فرضیه چنین می‌گوید که اگر در مواجهه با مشکلات، اول به سراغ مشکلات کوچک برویم، هرگز زمانی برای حل مشکل اساسی و بنیادی نخواهیم یافت. مصروفیت در مشکلات کوچک باعث خواهد شد که مشکل کلان، کلان و کلان‌تر شود و حتی پیش از اینکه بتوانیم مشکلات کوچک و نچندان جدی را حل کنیم، مشکل کلان ما را از پا در بیاورد.
بر اساس این نظریه بزرگترین قورباغه‌ی را که قرار است طالبان ببلعد، شمال است؛ به همین دلیل این بار برخلاف گذشته طالبان جنگ‌ها را از شمال شروع کرده است. طالبان می‌دانند که اگر بتوانند شمال را به دست بگیرند، به دست‌آوردن شرق و جنوب و غرب برای‌شان آسان خواهد بود.
شدت جنگ‌ها در شمال حکایت از آن دارد که طالبان می‌خواهد از راه نظامی افغانستان را بگیرد و بر مشکلات فراروی ایجاد امارت اسلامی طالبانی فایق آیند. این نوع نگرش بدون شک جنگ‌طلبانه است و بر ادامه جنگ‌ها می‌افزاید.
هیچ شکی نیست که خیزش‌های مردمی و مقاومت‌ها – هرچند اکنون کمی نابه‌سامان است اما با پیش‌روی بیش‌تر طالبان از راه جنگ منظم‌تر می‌شود – ادامه می‌یابد و این خیزش‌ها نخواهند گذاشت که طالبان به صورت کامل بر افغانستان مسلط شوند.
به نظر می‌رسد طالبان در حل بزرگترین مشکل‌شان ابزاری درستی را انتخاب نکرده‌اند. جنگ نمی‌تواند باعث تسلط طالبان بر افغانستان شود؛ زیرا طالبان در مناطق شهرنشین هیچ زمینه‌ای برای حضور ندارند و به هر میزانی که بر جنگ پافشاری کنند با مقاومت‌های بیشتری مواجه می‌شوند.
در نتیجه اکنون ابزاری که می‌تواند طالبان را به قدرت برساند مذاکرات صلح است. طالبان تنها زمانی می‌توانند زمینه حضورشان را در افغانستان فراهم کنند که از راه صلح‌آمیز و گفت‌وگو وارد شهرها شوند، در غیر آن با مقاومت جدی مردم مواجه خواهند شد.
اشتباه محاسباتی طالبان نه تنها باعث تسلط آن‌ها در افغانستان نمی‌شود که زمینه را برای جنگ‌های دوامدارتری فراهم می‌کند. هیچ شکی نیست که هر کنشی زورمدارانه‌ای با واکنش زورمدارانه‌ای مواجه می‌شود و این یعنی فصل دیگری از جنگ‌ها در افغانستان.
