دیپلمات پیشین ایران: نباید از واژه «مهاجرین» برای شهروندان ‏افغانستان استفاده شود

سید رسول موسوی، مدیرکل پیشین آسیای غربی وزارت امور ‏خارجه‌ی ایران در یادداشتی گفته است که او معتقد است که نباید از ‏واژه «مهاجرین» برای شهروندان افغانستان استفاده شود؛ زیرا ایران ‏مهاجرپذیر نیست و هیچ قانونی هم در مورد پذیرش مهاجر ندارد.‏

او تأکید کرده است که باید از عناوین «اتباع با اقامت قانونی» ‏و«اتباع غیرقانونی» برای شهروندان افغانستان استفاده شود.‏

ایران در حال حاضر به شهروندان خارجی که عمدتا پناه‌جویان و ‏کارجویان اهل افغانستان هستند، «اتباع» می‌گویند.‏

سید رسول موسوی در یادداشتی که در سایت رسانه‌ ایراف نشر شده، ‏گفته است که وزارت خارجه‌ی ایران از پذیرش اسنادی که از جانب ‏افغانستان دریافت می‌کرد و در آن از واژه «مهاجر» استفاده شده ‏بود، خودداری می‌کرد.‏

او نوشته است: «این موضوع آنقدر جدی بود که یادداشت‌هایی را ‏که سفارت افغانستان به وزارت امور خارجه تسلیم می‌کرد، اگر در ‏آن به شکلی واژه مهاجر آمده بود، عودت می‌دادیم.»

موسوی نوشته است در زمان حضور او در وزارت خارجه‌ی ایران ‏تلاش بر آن بود که شهروندان افغانستان و فرزندان حاصل از ‏ازدواج آنان با شهروندان ایرانی، به سه گروه تقسیم شود.‏

او اضافه کرده است: «پناهندگانی که براساس رویه تعریف‌شده ‏وارد کشور شده و ایران با همکاری کمیساریای عالی پناهندگان ‏سازمان ملل وضعیت پناهندگی آنان را پذیرفته بود، دوم، پیوندهای ‏خانوادگی ناشی از ازدواج بین اتباع ایرانی و افغانستانی و فرزندان ‏آنان و سوم، سایر اتباع افغانستان که به طرق مختلف قانونی و ‏غیرقانونی وارد ایران می‌شدند.»‌‎

به‌گفته‌ی موسوی، از نظر وزارت خارجه‌ی ایران وضعیت گروه اول ‏مشخص بود، ولی در مورد وضعیت گروه دوم می‌بایست به نوعی ‏در چارچوب قوانین کشور وضعیت آنان روشن می‌شد و «در مورد ‏گروه سوم اصرار بر آن بود که ما از واژه مهاجرین استفاده ننماییم ‏بلکه از واژه اتباع استفاده کنیم».‏

این دیپلمات پیشین ایران گفته است که معتقد است همچنان باید این ‏تقسیم‌بندی سه‌گانه مورد توجه قرار گیرد و برای هریک اقدامات ‏قانونی متفاوتی دنبال شود.‏

او گفته است که نهادهای مجری ایران تمرکز اصلی خود را بر ‏مدیریت «اتباع غیرقانونی» متمرکز و نسبت به رد مرز ‏کردن آنان اقدام کنند. ‏

موسوی گفته است: «در این اقدام خود، یعنی رد مرز کردن، هم قانونی ‏عمل کرده و کرامت انسانی اتباع را مورد احترام قرار دهند.»‏

اخراج مهاجران طی روزهای اخیرا به‌گونه‌ی کم‌سابقه افزایش یافته ‏است. برخی از مهاجران از آزارواذیت و برخورد پولیس ایران ‏شکایت دارند.‏

اخراج مهاجران افغانستان پس از جنگ ایران و اسرائیل تشدید شد. ‏رسانه‌های حکومتی ایران ادعا کردند که برخی از شهروندان ‏افغانستان متهم به جاسوسی برای اسرائیل هستند.‏

رسول موسوی با اشاره به این موضوع نوشته است که مقام‌های ‏مسئول امنیت ایران مسأله برخورد با عوامل «جاسوس و متصل به ‏سرویس‌های دشمن را از مسائل مربوط به اتباع غیرمجاز جدا کنند ‏و چه بسا لازم باشد جاسوس و مرتبط به سرویس‌های جاسوسی ‏دستگیر شود نه آن‌که رد مرز گردد»‏.

او تأکید کرده است که نظر به مسأله حقوقی، «جرم یک اقدام با مسئولیت ‏فردی است که دامنه‌ی مجازات به مجرم محدود می‌شود».‏